homo sapiens là gì

By Admin 09/11/2023 0

Bách khoa toàn thư hé Wikipedia

Bài này viết lách về Homo sapiens nhập thời kỳ đá cũ. Đối với bao quát về loại người, coi Người.

Bạn đang xem: homo sapiens là gì

Mẫu vật Skhul V với niên đại 100-80 ngàn năm trước đó, được vạc hiện tại ở Israel

Thuật ngữ người tiến bộ sơ khai (tiếng Anh: early modern human; viết lách tắt là EMH), người tiến bộ về mặt mày giải phẫu (tiếng Anh: anatomically modern human; viết lách tắt là AMH) [1] hoặc Homo sapiens tiến bộ về mặt mày giải phẫu[2] nhập cổ quả đât học tập (paleoanthropology) nhắc đến những member của loại Homo sapiens với những bộc lộ phù phù hợp với loại hình ở loài người tiến bộ.

Người tiến bộ về mặt mày giải phẫu tiến bộ hóa kể từ Homo sapiens thượng cổ ở Trung kỳ vật dụng đá cũ, khoảng chừng 200 Ka BP (Kilo annum before present, ngàn năm trước) [3]. Sự xuất hiện tại của loài người tiến bộ về phẫu thuật lưu lại buổi rạng đông của loại H. sapiens sapiens[4], tức là phân loại của Homo sapiens bao hàm toàn bộ loài người tiến bộ.

Các hóa thạch lâu lăm nhất của loài người tiến bộ về phẫu thuật với ở di chỉ Omo ở Ethiopia[5], bao hàm những phần của nhì vỏ hộp sọ, giống như cánh tay, chân, cẳng chân và xương chậu, được tấp tểnh tuổi tác bằng đồng đúc vị argon là 195 ±5 Ka BP.

Các hóa thạch không giống được ý kiến đề xuất bao hàm

Homo sapiens idaltu với ở di chỉ Herto ở Ethiopia[6] được tấp tểnh tuổi tác ngay gần 160 Ka, và ở di chỉ Skhul ở Israel là 90 Ka tuổi[7]. Di cốt lâu lăm nhất triết xuất được toàn cỗ hệ ren là thuộc sở hữu một người nam nhi sinh sống khoảng chừng 45 Ka BP ở Tây Siberia[8].

Tên và phân loại[sửa | sửa mã nguồn]

Danh pháp nhì phần Homo sapiens được Carl Linnaeus đề ra năm 1758.[9] Danh kể từ Latin homō (thuộc cơ hội hominis) Có nghĩa là "người nam nhi, con cái người".

H. sapiens bao hàm Homo sapiens idaltu, một phân loại cổ của H. sapiens. Quần thể người còn tồn tại đã và đang được tạo thành những phân loại về mặt mày lịch sử hào hùng, tuy nhiên Tính từ lúc những năm 1980 từng group còn tồn bên trên với Xu thế được xếp nhập một phân loại độc nhất, H. sapiens sapiens. Lịch sử về những phân loại được tuyên tía hoặc lời khuyên của H. sapiens là phức tạp và tràn xích míc. Phân loại độc nhất được thừa nhận rộng rãi là H. sapiens idaltu (1993). Tên gọi H. s. sapiens là vì Carl Linnaeus đặt điều năm 1758, bám theo khái niệm nhằm rằng cho tới phân loại tuy nhiên chủ yếu bạn dạng đằm thắm Linnaeus là vật mẫu nổi bật. Tuy nhiên, Linnaeus cũng thừa nhận 4 phân loại còn tồn tại không giống là H. s. afer, H. s. americanus, H. s. asiaticus và H. s. ferus nhằm chỉ người châu Phi, người châu Mỹ, người châu Á và chủng Mã Lai.[9] Phân loại này vẫn được dùng phổ cập cho tới thời điểm giữa thế kỷ đôi mươi, nhiều lúc được thêm thắt cả H. s. tasmanianus nhằm chỉ thổ dân nước Australia.[10]

Một số mối cung cấp đã cho thấy người Neanderthal (Homo neanderthalensis) là 1 phân loại (Homo sapiens neanderthalensis).[11][12] Tương tự động như thế, những vật mẫu vạc hiện tại được của Homo rhodesiensis đã và đang được một vài ba người sáng tác phân loại trở thành một phân loại (Homo sapiens rhodesiensis), tuy vậy vẫn phổ cập Khi coi nhì loại nhắc bên trên đấy là những loại riêng lẻ nhập chi Homo rộng lớn là những phân loại nhập H. sapiens.[13]

Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]

Biểu vật dụng sự xuất hiện tại của H. sapiens kể từ Homo trước cơ. Trục ngang thay mặt mang lại địa điểm địa lý; trục dọc thay mặt mang lại thời quầy bán hàng triệu năm trước đó. Khu vực blue color dương biểu thị sự hiện hữu của một loại chắc chắn nhập thời hạn và vị trí cơ. chủng loại người tiến bộ thời kỳ đầu dịch rời kể từ châu Phi qua loa những chống không giống nhau bên trên toàn cầu và giao hợp lai ghép với những con cái con cháu của Homo heidelbergensis, ví dụ là kẻ Neanderthal, Denisova, và những dạng người châu Phi thượng cổ ko rõ rệt (trên nằm trong mặt mày phải).[14]</ref>

Theo truyền thống lịch sử, với nhì ý kiến đối đầu và cạnh tranh nhau nhập cổ quả đât học tập về xuất xứ của H. sapiens: thuyết xuất xứ châu Phi mới đây và thuyết xuất xứ nhiều chống.

Từ năm 2010, phân tích ren tiếp tục dẫn tới sự xuất hiện tại của một địa điểm trung gian lận, với đặc thù chủ yếu của thuyết xuất xứ châu Phi ngay gần đây thêm vào đó lếu phù hợp với loài người thượng cổ có giới hạn.

Xem thêm: round trip là gì

Nguồn gốc châu Phi mới đây của những người tiến bộ là thuyết giáo chủ yếu thống tế bào mô tả xuất xứ và tỏa khắp thuở đầu của phẫu thuật người tiến bộ. Lý thuyết được gọi là hình mẫu Rời ngoài châu Phi (gần đây) bên trên truyền thông phổ cập, và một cơ hội hàn lâm, là hình mẫu giả thuyết một xuất xứ ngay gần đây (recent single-origin hypothesis - RSOH), giả thuyết thay cho thế (Replacement Hypothesis), và Nguồn gốc châu Phi ngay gần đây (Recent African Origin - RAO). Học thuyết nhận định rằng con cái người dân có xuất xứ độc nhất (monogenesis) đã và đang được xuất bạn dạng nhập kiệt tác Nguồn gốc loại Người của Charles Darwin năm 1871. Khái niệm này là tư duy cho tới trong thời điểm 1980, Khi nó đã và đang được xác thực bởi vì một phân tích DNA ti thể ngày này, kết phù hợp với những dẫn chứng dựa vào nhân chủng học viên học tập của những vật mẫu thượng cổ. Theo DT học tập và dẫn chứng hóa thạch, người Homo sapiens thượng cổ tiến bộ hóa trở thành người tiến bộ chỉ độc nhất ở châu Phi, trong vòng 200.000 cho tới 100.000 năm trước đó, với những member của một nhánh tách châu Phi 60.000 năm trước đó và qua loa thời hạn thay cho thế những loại người trước cơ như người Neanderthal và người đứng thẳng. Gần phía trên rộng lớn, nhập năm 2017, những hóa thạch nhìn thấy ở Jebel Irhoud (Maroc) tiếp tục khêu gợi rời khỏi rằng Homo sapiens rất có thể tiếp tục tiến bộ hóa sớm cho tới 300.000 năm trước đó,[15] và dẫn chứng không giống cũng khêu gợi rời khỏi rằng Homo sapiens có lẽ rằng tiếp tục thiên di kể từ châu Phi sớm cho tới 270.000 năm trước đó.[16][17]

Nguồn gốc độc nhất mới đây của loại người tiến bộ ở Đông Phi nằm tại gần như là đồng thuận nhập xã hội khoa học tập.[18][19][20][21][22] Tuy nhiên, trình tự động cỗ ren không thiếu của những người Neanderthal mới đây tiếp tục ám chỉ rằng người Neanderthal và một vài group người tiến bộ với và một loại dõi ren cổ kính.

Các người sáng tác của phân tích nhận định rằng những vạc hiện tại của mình phù phù hợp với sự xáo trộn của những người Neanderthal lên tới 4% nhập một vài quần thể. Nhưng những phân tích cũng đã cho thấy rằng rất có thể với những nguyên nhân không giống tại vì sao người tiến bộ và người Neanderthal lại share nằm trong loại dõi DT cổ kính.[23] Tháng 8 thời điểm năm 2012, một phân tích của những căn nhà khoa học tập bên trên Đại học tập Cambridge tiếp tục đặt điều thắc mắc về Tóm lại này, giả thiết rằng thay cho nhập cơ, DNA trùng là 1 phần còn sót lại của một đội tiên công cộng của khắp cơ thể Neanderthal và người tiến bộ. Tuy nhiên, phân tích cơ ko lý giải tại vì sao có duy nhất một phần của những người tiến bộ với DNA của những người Neanderthal.[24][25]

Học thuyết xuất xứ nhiều chống hỗ trợ một điều lý giải cho những quy mô tiến bộ hóa của loại người, được lời khuyên bởi vì Darien H. Wolpoff[26] năm 1988[27] Nguồn gốc nhiều chống nhận định rằng sự tiến bộ hóa của loại người từ trên đầu thế Pleistocen, khoảng chừng 2,5 triệu năm trước đó cho tới ngày này là thuộc sở hữu một loại người độc nhất và liên tiếp, tiến bộ hóa bên trên từng toàn cầu trở thành người Homo sapiens sapiens.

Tiến hóa[sửa | sửa mã nguồn]

Khung thời hạn cho việc tiến bộ hóa của chi Homo kể từ tổ tiên công cộng sau cùng là kẻ vượn khoảng chừng 10 cho tới 2 triệu năm trước đó, còn của H. sapiens kể từ người đứng thẳng là khoảng chừng 1,8 cho tới 0,2 triệu năm trước đó.

Nghiên cứu vớt khoa học tập về việc tiến bộ hóa của loài người nhắc đến đa phần là sự việc cải cách và phát triển của chi Homo (loài người còn tồn tại và tiếp tục tuyệt chủng), tuy nhiên thường tương quan cho tới việc phân tích những loại không giống nằm trong chúng ta Người; bao hàm cả vượn người phương Nam, một đội tiên cần thiết của loài người, và những chúng ta mặt hàng thời điểm hiện tại bên cạnh đó tiếp tục tuyệt diệt của tất cả chúng ta nhập phân chúng ta Homininae: tinh ranh tinh ranh, tinh ranh tinh lùn, khỉ đột, và những loại với tương quan nằm trong tông người (Hominin) tiếp tục tuyệt diệt.

"Người hiện tại đại" được xác lập là loại Homo sapiens, nhập cơ phân loại độc nhất còn tồn bên trên được gọi là Homo sapiens sapiens.

Homo sapiens idaltu, phân loại còn sót lại được nghe biết, thời điểm hiện tại tiếp tục tuyệt diệt.[28] Homo neanderthalensis, loại tuyệt diệt 30.000 năm trước đó, nhiều lúc cũng rất được phân loại là 1 phân loại, "Homo sapiens neanderthalensis"; những phân tích về DT hiện giờ đang nhận định rằng những DNA tác dụng của những người tiến bộ và người Neanderthal tiếp tục không giống nhau kể từ 500.000 năm trước đó.[29]

Xem thêm: orgy là gì

Tương tự động, những vật mẫu vạc hiện tại được của loại Homo rhodesiensis đã và đang được một vài ba người sáng tác phân loại là 1 phân loại, tuy nhiên sự phân loại này sẽ không được đồng ý thoáng rộng.

Người tiến bộ về mặt mày phẫu thuật lần thứ nhất xuất hiện tại trong số hóa thạch bên trên châu Phi khoảng chừng 195.000 năm trước đó (xem di cốt Omo), và những phân tích về sinh học tập phân tử tiếp tục đã cho thấy những dẫn chứng rằng thời hạn xấp xỉ của sự việc phân chia tách (về DNA) kể từ công cộng một đội tiên của toàn bộ loại người là 200.000 năm trước đó.[30][31][32][33][34] Những phân tích thoáng rộng về việc nhiều chủng loại hóa ren của châu Phi tiếp tục nhìn thấy người San ǂKhomani với sự nhiều chủng loại hóa ren tối đa nhập số 113 hình mẫu người ở không giống nhau, khiến cho chúng ta trở nên 1 trong 14 "cụm người ở cổ đại". Nghiên cứu vớt cũng bên cạnh đó xác định khởi xướng của cuộc thiên di của loại người tiến bộ là ở phía Tây phái mạnh châu Phi, ngay gần vùng duyên hải biên thuỳ đằm thắm Namibia và Angola.[35][36]

Chọn thanh lọc đương nhiên tiếp tục kế tiếp tiếp ra mắt với loại người, với những dẫn chứng đã cho thấy một vài vùng hệ ren chắc chắn tiếp tục đã cho thấy sự tinh lọc được đặt theo hướng nhập 15.000 năm vừa qua.[37]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Lịch trình tiến bộ hóa sự sống
  • Danh sách những hóa thạch tiến bộ hóa của con cái người
  • Biểu thời hạn lịch sử hào hùng tự động nhiên
  • Tiến hóa của loại người

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Matthew H. Nitecki, Doris V. Nitecki. Origins of Anatomically Modern Humans. Springer, Jan 31, 1994
  2. ^ Major Events in the History of Life. Edited by J. William Schopf. p. 168.
  3. ^ Human Evolution: A Neuropsychological Perspective. By John L. Bradshaw. p. 185.
  4. ^ Chủng tộc (human classification) for more on H. s. sapiens
  5. ^ Hopkin, Michael (2005). Ethiopia is top choice for cradle of Homo sapiens. Nature News.
  6. ^ White, Tim D.; Asfaw, B.; DeGusta, D.; Gilbert, H.; Richards, G. D.; Suwa, G.; Howell, F. C. (2003). Pleistocene Homo sapiens from Middle Awash, Ethiopia. Nature 423 (6491), p. 742–747. PMID 12802332
  7. ^ Trinkaus, E. (1993). Femoral neck-shaft angles of the Qafzeh-Skhul early modern humans, and activity levels among immature near eastern Middle Paleolithic hominids Lưu trữ 2013-10-17 bên trên Wayback Machine. Journal of Human Evolution (INIST-CNRS) 25 (5), p. 393–416. ISSN 0047-2484. Truy cập 22/10/2015.
  8. ^ Oldest human genome reveals when our ancestors had sex with Neandertals. nature.com. 22/10/2014. Truy cập 22/10/2015.
  9. ^ a b Linné, Carl von (1758). Systema naturæ. Regnum animale (ấn bạn dạng 10). Sumptibus Guilielmi Engelmann. tr. 18, 20. Truy cập ngày 6 mon 5 năm 2019..
  10. ^ Cụ thể, coi John Wendell Bailey, 1946. The Mammals of Virginia, tr. 356; Journal of Mammalogy 26-27 (1945), tr. 359.; The Mankind Quarterly 1-2 (1960), 113ff ("Zoological Subspecies of Man"). Sự phân loại quần thể người còn tồn tại trở thành những phân loại từ từ bị kể từ quăng quật nhập những năm 1970 (như Grzimek's Animal Life Encyclopedia, quyển 11, tr. 55).
  11. ^ Hublin, J. J. (2009). “The origin of Neandertals”. Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (38): 16022–7. Bibcode:2009PNAS..10616022H. doi:10.1073/pnas.0904119106. JSTOR 40485013. PMC 2752594. PMID 19805257.
  12. ^ Harvati, K.; Frost, S.R.; McNulty, K.P. (2004). “Neanderthal taxonomy reconsidered: implications of 3 chiều primate models of intra- and interspecific differences”. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 101 (5): 1147–52. Bibcode:2004PNAS..101.1147H. doi:10.1073/pnas.0308085100. PMC 337021. PMID 14745010.
  13. ^ “Homo neanderthalensis King, 1864”. Wiley-Blackwell Encyclopedia of Human Evolution. Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell. 2013. tr. 328–331.
  14. ^ Stringer, C. (2012). “What makes a modern human”. Nature. 485 (7396): 33–35. Bibcode:2012Natur.485...33S. doi:10.1038/485033a. PMID 22552077.
  15. ^ Callaway, Ewan (ngày 7 mon 6 năm 2017). “Oldest Homo sapiens fossil claim rewrites our species' history”. Nature. doi:10.1038/nature.2017.22114. Truy cập ngày 11 mon 6 năm 2017.
  16. ^ Zimmer, Carl (ngày 4 mon 7 năm 2017). “In Neanderthal DNA, Signs of a Mysterious Human Migration”. New York Times. Truy cập ngày 4 mon 7 năm 2017.
  17. ^ Posth, Cosimo (ngày 4 mon 7 năm 2017). “Deeply divergent archaic mitochondrial genome provides lower time boundary for African ren flow into Neanderthals”. Nature Communications. doi:10.1038/ncomms16046. Truy cập ngày 4 mon 7 năm 2017.
  18. ^ Liu, Hua (2006). “A Geographically Explicit Genetic Model of Worldwide Human-Settlement History”. The American Journal of Human Genetics. 79 (2): 230–237. doi:10.1086/505436. PMC 1559480. PMID 16826514. Currently available genetic and archaeological evidence is generally interpreted as supportive of a recent single origin of modern humans in East Africa. However, this is where the near consensus on human settlement history ends, and considerable uncertainty clouds any more detailed aspect of human colonization history.
  19. ^ “Out of Africa Revisited”. Science. 308 (5724): 921g. ngày 13 mon 5 năm 2005. doi:10.1126/science.308.5724.921g. Truy cập ngày 23 mon 11 năm 2009.
  20. ^ Nature (ngày 12 mon 6 năm 2003). “Human evolution: Out of Ethiopia”. Nature. 423 (6941): 692–695. Bibcode:2003Natur.423..692S. doi:10.1038/423692a. PMID 12802315. Truy cập ngày 23 mon 11 năm 2009.
  21. ^ “Origins of Modern Humans: Multiregional or Out of Africa?”. ActionBioscience. Bản gốc tàng trữ ngày 22 mon 11 năm 2010. Truy cập ngày 23 mon 11 năm 2009.
  22. ^ “Modern Humans – Single Origin (Out of Africa) vs Multiregional”. Asa3.org. Truy cập ngày 23 mon 11 năm 2009.
  23. ^ Green, RE; Krause, J; Briggs, AW; và người cùng cơ quan (2010). “A Draft Sequence of the Neandertal Genome”. Science. 328 (5979): 710–22. Bibcode:2010Sci...328..710G. doi:10.1126/science.1188021. PMC 5100745. PMID 20448178.
  24. ^ Study casts doubt on human-Neanderthal interbreeding theory, The Guardian, Tuesday ngày 14 mon 8 năm 2012
  25. ^ Anders Eriksson and Andrea Manica Effect of ancient population structure on the degree of polymorphism shared between modern human populations and ancient hominins PNAS 2012: 1200567109v1-201200567. ngày đôi mươi mon 7 năm 2012
  26. ^ Wolpoff M. H.; Hawks J.; Caspari. R (2000). “Multiregional, not multiple origins”. Am. J. Phys. Anthropol. 112 (1): 129–136. doi:10.1002/(SICI)1096-8644(200005)112:1<129::AID-AJPA11>3.0.CO;2-K. PMID 10766948.[liên kết hỏng]
  27. ^ Wolpoff, M. H.; J. N. Spuhler; F. H. Smith; J. Radovcic; G. Pope; D. W. Frayer; R. Eckhardt; G. Clark (1988). “Modern human origins”. Science. 241 (4867): 772–774. Bibcode:1988Sci...241..772W. doi:10.1126/science.3136545. PMID 3136545.
  28. ^ Human evolution: the fossil evidence in 3 chiều, by Philip L. Walker and Edward H. Hagen, Dept. of Anthropology, University of California, Santa Barbara. Truy cập ngày 5 tháng tư năm 2005.
  29. ^ Green R. E.; Krause J.; Ptak S. E.; Briggs A. W.; Ronan M. T.; Simons J. F.; và người cùng cơ quan (2006). Analysis of one million base pairs of Neanderthal DNA. Nature. tr. 16, 330–336.
  30. ^ “New Clues Add 40,000 Years lớn Age of Human Species – NSF – National Science Foundation”. www.nsf.gov.
  31. ^ “Age of ancient humans reassessed”. BBC News. ngày 16 mon hai năm 2005. Truy cập ngày 10 tháng tư năm 2010.
  32. ^ The Oldest Homo Sapiens: – Tra cứu vớt ngày 15-5-2009.
  33. ^ Alemseged Z.; Coppens Y.; Geraads D. (2002). “Hominid cranium from Homo: Description and taxonomy of Homo-323-1976-896”. Am. J. Phys. Anthropol. 117 (2): 103–112. doi:10.1002/ajpa.10032. PMID 11815945.
  34. ^ Stoneking Mark; Soodyall Himla (1996). “Human evolution and the mitochondrial genome”. Current Opinion in Genetics & Development. 6 (6): 731–736. doi:10.1016/S0959-437X(96)80028-1.
  35. ^ Henn, Brenna; Gignoux, Christopher R.; Jobin, Matthew (2011). “Hunter-gatherer genomic diversity suggests a southern African origin for modern humans”. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. National Academy of Sciences. 108 (13): 5154–62. Bibcode:2011PNAS..108.5154H. doi:10.1073/pnas.1017511108. PMC 3069156. PMID 21383195.
  36. ^ Gill, Victoria (ngày 1/5 năm 2009). “Africa's genetic secrets unlocked”. BBC News.; những sản phẩm công tía nhập bạn dạng trực tuyến của tập san Science.
  37. ^ Wade, N. (ngày 7 mon 3 năm 2006). “Still Evolving, Human Genes Tell New Story”. The Thành Phố New York Times. Truy cập ngày 10 mon 7 năm 2008.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]